Szanowni Państwo,
niedawno usłyszałem, jak w sytuacji oficjalnej zwrócono się do prodziekanów panowie dziekanowie. Powinno być chyba panowie dziekani, prawda? Taka forma przypomina mi liczbę mnogą imion. Rzeczywiście, panowie Jackowie brzmi bardziej elegancko niż panowie Jacki i przypuszczam, że chodziło właśnie o dodanie splendoru. Zastanawiam się, czy można wyróżnić jeszcze jakąś grupę poza imionami, do której stosuje się taką liczbę mnogą.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Czy przy opisie gatunku zwierzęcia, gdy prowadzi on dzienny tryb życia, można swobodnie powiedzieć i zapisać, że cechą gatunku jest dzienność (np. w angielskim diurnality)? Czy to jest poprawne słowo? I co za tym idzie, czy można użyć słowa nocność określonego gatunku? Bardzo dziękuję za odpowiedź.

Szanowni Państwo,
Chciałbym dowiedzieć się, jak powinno być wymawiane słowo świt. Ponieważ dotychczas wydawało się mi, że prawidłowa i jedyna wymowa tego słowa to [śf'it]. Jednakże słyszałem, że [śv'it] jest również dopuszczalne. Zdumiało mnie to bardzo, ponieważ sądziłem był, że jeśli dźwięczna spółgłoska występuje po bezdźwięcznej, wtedy również staje się bezdźwięczna. Osobiście trudno jest mi powiedzieć [śv'it] i nie słyszałem nikogo mówiącego tak. Więc jaka jest prawda?
Z poważaniem,
W. Szostak

Czy używanie sformułowania „Zastanawia mnie fakt, dlaczego (…)” jest poprawne?

Szanowni Państwo,
mam dość niecodzienne pytanie z dziedziny etymologii. Czasem można usłyszeć (co prawda coraz już rzadziej), że ktoś ma fiksum dyrdum, co oznacza, że ktoś jest niespełna rozumu lub, potocznie, ma fioła. Może być też tak, iż taka osoba plecie dyrdymały, rzeczy nieprawdziwe, nieistotne lub fantazyjne. Ciekawi mnie, skąd wzięły się te wyrażenia i czy przypadkiem owo dyrdum i dyrdymały nie są ze sobą jakoś powiązane.
Z wyrazami szacunku
Krzysztof Bogusz

W pewnym filmie występuje aktor o nazwisku Foxx. Jak w miejscowniku będzie ono wyglądać?

Pozdrawiam

DG

Dzień dobry,
czy w zdaniu: „Wiem, gdzie teraz jest i że niedługo przyjdzie” należy postawić przecinek przed i że? Reguła 374 ze słownika ortograficznego PWN nie ma tutaj zastosowania, ponieważ że występuje jeden raz.
Pozdrawiam,
Andrzej Wróbel

Szanowni Państwo,
może czegoś nie rozumiem, ale dlaczego w poradzie Przecinek po dopowiedzeniu lub przydawce: Jej druga, nieco mniej sławna (?) strona odrzucono zależność drugiego przecinka od „inwencji autora”? Kto, jeśli nie autor zdania, wie najlepiej, jaka jest hierarchia treści, które chciał w nim zawrzeć? A chyba od tego właśnie zależy obecność drugiego przecinka, prawda?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Szanowni Państwo,
nigdzie nie mogę znaleźć odpowiedzi na następujące pytanie: czy lepiej powiedzieć „Do mocowania świec jest używany klucz dynamometryczny”, czy „Do mocowania świec używany jest klucz dynamometryczny”. Dla mnie druga wersja brzmi lepiej, ale spotkałem się z opinią, że to rusycyzm. Czy to prawda? Będę bardzo wdzięczny za odpowiedź.
Z poważaniem
Karol Zadora

Proszę o wyjaśnienie, że odmiana zalecona w poradzie „Bologna w Bolonii” bierze się z błędnego wymawiania niemego g w nazwie klubu. Porada zaleca odmianę w Bolognie, argumentując, że nazwa jest używana w piśmie, nie w mowie. W rzeczywistości jest używana co dzień w transmisjach meczów, w poprawnej odmianie, identycznej jak, tak samo wymawiana, polska nazwa miasta Bolonia. Po miękkim n zarówno w nazwie Bologna FC, jak w nazwie miasta Bolonia, w D.C.Ms. powinna następować końcówka -i (wym. -ji).